ประวัติความเป็นมา อำเภอนิคมน้ำอูน จังหวัดสกลนคร
สภาพที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอนิคมน้ำคูน อยู่ทางทิศตะวันตกของอำเภอเมืองสกลนคร มีพื้นที่ 162 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 101,250 ไร่ ห่างจากเทศบาลสกลนครประมาณ 59 กิโลเมตร โดยไปตามทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 213 ถึงอำเภอภูพาน จากนั้นเลี้ยวขวาตามเส้นทางอำเภอภูพาน – กุดบาก ตามทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 2218 แล้วจึงเดินทางเข้าสู่อำเภอนิคมน้ำอุ่น อำเภอนิคมน้ำอูน แบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 4 ตำบล 29 หมู่บ้าน มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับเขื่อนน้ำอูน และอำเภอพรรณานิคม จังหวัดสกลนคร
ทิศใต้ ติดต่อกับอําเภอภูพาน และอําเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพรรณานิคม และอำเภอกุดบาก จังหวัดสกลนคร
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอวาริชภูมิ จังหวัดสกลนคร และอำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี
อำเภอเมืองประกอบไปด้วย 4 ตำบลดังนี้
1. ตำบลนิคมน้ำอูน
2. ตำบลหนองปลิง
3. ตำบลสุวรรณคาม
4. ตำบลหนองบัว
ภูมิลักษณะเทือกเขาภูพาน
ประวัติและความเป็นมาอำเภอนิคมน้ำอูน
การตั้งถิ่นฐานในพื้นที่อำเภอนิคมน้ำอุน ถึงแม้ว่ายังไม่พบหลักฐานที่บ่งชี้ได้ว่ามีมนุษย์อาศัยอยู่ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ หากแต่อำเภอนิคมน้ำอูนเป็นพื้นที่ต่อเนื่องระหว่างอำเภอวาริชภูมิ อำเภอพรรณานิคม อำเภอกุดบาก และอำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี นับได้ว่าเป็นแหล่งก่อนประวัติศาสตร์ เมื่อประมาณ 2,300 -1,800 ปีที่ผ่านมา ต่อมาราวพุทธศตวรรษที่ 23 วัฒนธรรมล้านช้างเจริญรุ่งเรือง จึงมีการเข้ามาตั้งถิ่นฐานของผู้คนในกลุ่มวัฒนธรรมไทลาว ภายใต้อำนาจการปกครองของอาณาจักรล้านช้างในบริเวณใกล้เคียง และพื้นที่ของอำเภอนิคมน้ำอูนเริ่มมีซาวบ้านเข้าจับจองพื้นที่เพาะปลูกและรวมตัวกันเป็นชุมชนเล็กๆ เท่านั้น และสาเหตุสำคัญของการตั้งเป็นกิ่งอำเภอนิคมน้ำอูน เป็นผลจากการเวนคืนที่ดินของทางราชการในการจัดสร้างเขื่อนกักเก็บน้ำ ตามโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาน้ำอน ซึ่งเป็นโครงการชลประทานขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในจำนวนหลายโครงการของการพัฒนาแหล่งน้ำในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ที่ได้รับคัดเลือกไว้เมื่อปีพุทธศักราช 2497 เพื่อเก็บกักน้ำและกระจายน้ำให้แก่พื้นที่เพาะปลูกและช่วยขจัดปัญหาการขาดแคลนน้ำในช่วงขาดฝนและฤดูแล้ง รวมทั้งการบรรเทาอุทกภัยในลุ่มน้ำห้วยปลาหางและทางตอนล่างของลุ่มน้ำสงคราม
เขื่อนน้ำอูน ตำบลแร่ อำเภอพังโคน
ในปีพุทธศักราช 2512 ราษฎรที่อาศัยอยู่ในพื้นที่โครงการก่อสร้างเขื่อนในตำบลแร่ อำเภอพังโคน ตำบลในนา อำเภอพรรณานิคม และตำบลวาริชภูมิ อำเภอวาริชภูมิ จึงพากันอพยพขึ้นมาตั้งถิ่นฐาน อยู่บริเวณพื้นที่อำเภอนิคมน้ำอูนในปัจจุบัน ต่อมาเมื่อปีพุทธศักราช 2518 กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศ จัดตั้งกิ่งอำเภอนิคมน้ำอูนขึ้น และปีพุทธศักราช 2538 ได้ยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอนิคมน้ำอูน จังหวัดสกลนคร
ข้อมูลจาก : ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นสกลนคร
